07 Şub Tsunami Nasıl Oluşur?
Posted at 11:12h
in
Genel
by admin
Can ve mal kayıplarına neden olan doğal afetlerden biri de Tsunami’dir. Doğa olaylarından biri olan tsunami okyanus yada deniz tabanında oluşan deprem, volkan patlamaları, deniz altında gerçekleşen nükleer patlama, göktaşı düşmesi gibi nedenlere bağlı olarak zemin kaymaları, taban çökmesi gibi tektonik olayların beraberinde denizde oluşan uzun periyotlu deniz dalgasına verilen isimdir.
Liman dalgası anlamına gelen tsunamiye kasırgalarda neden olabilmektedir. Dünya üzerinde gerçekleşen tsunamilerin %80’i Pasifik Okyanusunda gerçekleşmektedir. Deniz dalgalarına kıyasla dalga boyları uzun olan tsunami de başlangıçta hızla yükselen gelgit dalgasına benzeyebilir.
Onlarca metrelik dalga yükseklikleri meydana gelebilirken, dalga treni olarak adlandırılan dakikalar ve saatler arasında değişen petiyotlardan oluşan bir dizi dalgaya neden olabilir. Tsunami önceden tahmin edilemeyecek bir doğa olayıdır. Deniz tabanında meydana gelen deprem ve volkan patlaması sonucu okyanusun dibindeki su yüzeye doğru itilerek ikiye ayırılır. Kilometrelerce yol alan dalgalar kıyaya ulaşabilir, açık denizde 800 kilometre hızla yol alabilir. Suyun derin olmadığı bir yerde dalgaların hızı kesilirken dalgaların boyu yükselerek 30 metreye ulaşabilir.
Kayda Geçmiş En Büyük Tsunamiler
Lituya Körfezi, Alaska
St Helens, ABD Tsunamisi
Vajont Barajı, İtalya
Unzen, Japonya Tsunamisi
Ryukyu Adaları, Japonya Tsunamisi
Aletiuan Adası, Alaska Tsunamisi
Krakatau, Endonezya Tsunamisi
Tohoku, Japonya Tsunamisi
Sanriku, Japonya Tsunamisi
Lizbon, Portekiz Tsunamisi
Sumatra, Endonezya Tsunamisi
Nankaido, Japonya Tsunamisi
Arica, Peru / Şili Tsunamisi
No Comments